شکستگی استخوان یکی از مهمترین آسیبهایی است که به عموماً نتیجهی ضربه وارده به استخوان میشود. در این مقاله، ما انواع شکستگیهای استخوان را بررسی خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.
شکستگی استخوان چیست
استخوانها جزئی اساسی از اسکلت و ساختار کلی بدن هستند. این استخوانها به ما امکان میدهند تا با محیط اطراف تعامل کرده و بدن خود را در برابر نیروی جاذبه حرکت دهیم. استخوانها نقاط اتصالی برای عضلات هستند که به ما اجازه میدهند بخیم، بپریم، بنشینیم، زانو بزنیم، چیزها را محکم در دست بگیریم و یا چیزها را از زمین بلند کنیم. همچنین، استخوانها از اندامها در برابر آسیبها محافظت میکنند و مغز استخوان (بافت داخل استخوانها) مسئول تولید سلولهای خونی (گلبولهای قرمز خون) است.
استخوانها محل ذخیره کلسیم برای بدن هستند. در سطح سلولی، کلسیم به تأثیر هورمونهای بدن وارد استخوان میشود و از آن خارج میشود. هورمون پاراتیروئید سطح کلسیم در جریان خون را افزایش میدهد، یعنی ترشح و رهاسازی خود را توسط وضعیت استخوان و در شرایط کاهش تراکم استخوانی، تنظیم میکند.
هورمون کلسیتونین از غده تیرویید ترشح میشود و سطح کلسیم خون را کاهش میدهد و از طریق تحریک استخوان برای ذخیره کلسیم بیشتر، به بازگرداندن کلسیم به استخوان کمک میکند. در گردش خون، کلسیم برای کمک به عملکرد سلولهای ماهیچهای از جمله عملکرد ماهیچه قلبی مورد نیاز است. سطوح هورمونی در واقع کلسیم موجود در استخوان را آزاد میکنند تا سطح کلسیم خون در محدوده طبیعی حفظ شود. به همین دلیل، کلسیم و ویتامین D جهت حفظ ذخایر کلسیم در بدن بسیار مهم و ضروری هستند.
علت شکستگی استخوان
وقتی که یک نیروی بیرونی به استخوان وارد میشود، مانند ضربه یا افتادن، این احتمال وجود دارد که استخوان نتواند شدت نیرو را تحمل کند و در نهایت شکستگی رخ دهد. در نتیجه، از بین رفتن یکپارچگی و استحکام استخوان به شکستگی منجر میشود. باید به یاد داشت که شکستگی (fracture)، شکاف (break) یا ترک خوردگی (crack) همگی به وضعیت مشابهی اشاره دارند، یعنی ایجاد یک آسیب به استخوان که موجب صدمه به آن شده است. هیچ کدام از این اصطلاحات تخصصی نسبت به دیگری بحرانی یا مهمتر نیستند و تنها از لحاظ لغوی و ترمینولوژی متفاوتند. شکستگی، شکاف یا ترک خوردگی همگی یک معنی دارند.
بسته به شرایط، ممکن است میزان نیروی مورد نیاز برای ایجاد شکستگی خیلی زیاد نباشد. در افراد مبتلا به پوکی استخوان، استخوانها فاقد کلسیم بوده و شکننده هستند، بنابراین حتی یک آسیب جزئی یا حتی نیروی گرانش زمین ممکن است نیروی کافی را ایجاد کند که موجب شکستگی ناشی از فشار بر مهرههای ستون فقرات یا شکستگی لگنی شود.
انواع شکستگی
شایعترین انواع شکستگی استخوان کدامند؟ شکستگیها معمولاً با محل دقیق ایجاد آنها، چگونگی تراز شدن و آرایش استخوانها، پیچیدگیهای مرتبط با عملکرد خون و عصب و سالم بودن یا صدمه دیدن پوست محل آسیب، توصیف میشوند. اصطلاحات تخصصی و تعاریفی که در پزشکی برای توصیف شکستگی استفاده میشوند به متخصصان و پزشکان امکان میدهد تا به طور دقیق محل شکستگی استخوان را شرح دهند. برای یک نقطه مرجع و بصورت توافقی، قلب به عنوان مرکز بدن در نظر گرفته میشود و توضیحات تشریحی و وابسته به کالبدشناسی بر اساس موقعیت بخشهای مختلف بدن نسبت به قلب بیان میشوند. هنگام تشریح موقعیتی روی بدن یا درون بدن، تصور کنید که مستقیم ایستادهاید، به جلو نگاه کنید و دستها را کمی از پهلوی خود دور نگه داشته و کف دستها را به جلو باشد.
متداولترین استخوانهایی که دچار شکستگی میشوند
شایعترین شکستگیها شامل شکستگی استخوان ترقوه (استخوانی بلندی که از گردن تا شانه ادامه دارد)، استخوان ساعد (رادیوس (زند زبرین) و اولنا (زند زیرین))، استخوان مچ دست، استخوان مچ پا و استخوان لگن است. شکستگیهای بسته شایعتر از شکستگیهای باز هستند (پوستی که روی سطح استخوان صدمه دیده را میپوشاند سالم است و آسیب نمیبیند) .
در کودکان، شکستگی دیستال رادیوس شایعترین نوع شکستگی است. شکستگی در رادیوس(زند زبرین) نزدیک مچ دست اتفاق میافتد اما معمولاً خود مفصل را درگیر نمیکند.
علائم و نشانههای شکستگی استخوان
شکستگی استخوان دردناک است. لایه داخلی استخوان (پریوستئوم) پر از پایانههای عصبی است که هنگام التهاب میتوانند باعث درد شود. و عضلات اطراف شکستگی دچار اسپاسم(انقباض عضلانی) میشوند تا از پیشروی شکستگی جلوگیری شود و ممکن است این اسپاسم درد را هم تشدید کنند.
استخوانها دارای ذخیره غنی از خون هستند و در صورت آسیب دیدگی خونریزی میکنند. این روند باعث تورم میشود و خونی که به بافت اطراف تراوش میکند هم موجب درد بیشتری خواهد شد. تغییر رنگ ناشی از خون میتواند به صورت کبودی قرمز تیره یا بنفش در اطراف نقطهی شکستگی استخوان ظاهر شود.
از آنجا ممکن است که عضلات و تاندونها صدمه نبینند، شاید فرد مورد نظر بتواند دستها و پاهای آسیب دیده خود را حرکت دهد. براین اساس، صرفاً به این دلیل که شما میتوانید منطقهی آسیب دیده را جابجا کنید، به این معنی و مفهوم نخواهد بود که آن قسمت شکسته نشده است. اگر صدمهای به یکی از شریانهای مجاور برسد، ممکن است آسیبی مهارشده و کم اهمیت (دیستال یا دورتر از مرکز آسیب) باشد و در صورت ایجاد آسیب عصبی، ممکن است بی حسی دور از مرکز یا مبدأ شکستگی (دیستال) به وجود بیاید.
شکستگی استخوان چگونه تشخیص داده میشود؟
ابتدا پزشک پیشینهی درمانی (سابقهی پزشکی)، بیمار را بررسی میکند، آسیب وارده را معاینه میکند و به دنبال صدمات احتمالی دیگری که ممکن است رخ داده باشند، میگردد. پوست اطراف منطقه آسیب دیده به منظور جستجوی جراحت، خراشیدگی یا پارگی احتمالی پوست مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد. ناحیه متورم و دچار التهاب، جهت شناسایی استخوان آسیب دیده مورد ارزیابی قرار میگیرد. نوع اشعه ایکسی که در دستور کار قرار میگیرد بستگی به خصوصیات آسیب وارد شده دارد. گاهی اوقات اشعه ایکس معمولی نمیتواند آسیب وارده را شناسایی نماید. اگر پزشک بازهم نگران باشد، ممکن است عکسبرداری به وسیله سی تی اسکن یا MRI تجویز شود.