آرتریت بچهها قبلاً به نام آرتریت روماتوئید بچهها یا juvenile rheumatoid arthritis شناخته میشد. اما اکنون به دلیل وجود انواع متفاوتی از این بیماری که با روماتوئید آرتریت بزرگترین تفاوتها را دارند، بیشتر به آن آرتریت بچهها یا Juvenile Arthritis میگویند.
آرتریت بچهها یک بیماری مزمن است و بچهها اغلب از درد مفاصل شکایت میکنند. اگر مفصلهای بچه حدود شش تا هفت هفته متورم باشند، احتمالاً مبتلا به آرتریت بچهها هستند.
آرتریت بچهها شباهتهایی با روماتیسم مفصلی در بزرگترها دارد، اما به علت تفاوتهای میان این دو بیماری و ایجاد آن در گروههای سنی مختلف، به آن آرتریت بچهها میگویند.
انواع آرتریت بچهها
سه نوع عمده آرتریت بچهها وجود دارد:
آرتریت پاسی آرتیکولر (Pauciarticular):
در این نوع آرتریت، تعداد مفاصل مبتلا معمولاً کمتر است. این نوع نیمی از کل موارد آرتریت بچهها را تشکیل میدهد. این بیماری بیشتر در دختران با سن کمتر از ۸ سال رخ میدهد. در بیشتر موارد، فقط یک مفصل مبتلا است، که معمولاً زانو یا مچ پا است.
مونوآرتیکولر (Monoarthicular):
در این نوع، فقط یک مفصل درگیر است. علائم معمولاً خفیف هستند، اما در مواردی که چند مفصل درگیر شوند، مفاصل معمولاً زانو، مچ پا و مچ دست هستند. این نوع آرتریت نادراً با ابتلا به انگشتان دست و پا همراه است. در برخی از موارد، آرتریت میتواند به التهاب چشم منجر شود و نیاز به مراقبت تخصصی چشمی داشته باشد.
آرتریت پلی آرتیکولر (Polyarticular):
در این نوع، پنج مفصل یا بیشتر درگیر میشوند. این نوع آرتریت حدود ۳۰ درصد از کل موارد آرتریت بچهها را تشکیل میدهد و در دختران شایعتر است. مفاصل کوچک دست و پا در این نوع معمولاً درگیر میشوند. همچنین در بعضی موارد، مفاصل بزرگتر نیز ممکن است درگیر شوند. در بچههایی که آنتی بادی خاصی به نام IgM rheumatoid factor RF در خون دارند، بیماری معمولاً شدیدتر است. آنتی بادیها پروتئینهایی هستند که گلبولهای سفید بدن برای مبارزه با میکروبها تولید میکنند، اما در آرتریت بچهها به خود بدن حمله میکنند.
آرتریت سیستمیک (Systemic):
این نوع حدود بیست درصد از موارد را تشکیل میدهد و علائم درگیری سیستمهای مختلف بدن را شامل میشود، از جمله قلب، کبد، طحال، غدد لنفاوی و پوست. بیماران معمولاً تب دارند.
علت آرتریت بچهها مشخص نشده است و در این بیماران سیستم دفاع ایمنی بدن به خودشان حمله میکند. بیماری به وراثت نمیآید و علت دقیق آن هنوز معلوم نیست.
علائم آرتریت بچهها شامل درد مفاصل میشود که معمولاً در صبحها شدیدتر است و در عصرها کمتر میشود. در بعضی از موارد، مفصل مبتلا ممکن است متورم و گرم شود. همچنین ممکن است عضلات اطراف مفصل ضعیف شوند.
بیماران ممکن است تب داشته باشند و لکههای قرمز صورتی در پوست بدنشان ظاهر شود. در بعضی از بیماران، رشد مفصل مبتلا کمتر میشود، در بعضی دیگر زیاد میشود، و یا مفصل ناهماهنگ رشد میکند. همچنین اندام مبتلا ممکن است بلندتر یا کوتاهتر از اندامهای دیگر شود.
مشکلات چشمی هم در بعضی از بیماران ممکن است به وجود آید، از جمله درد در هنگام مشاهده نور شدید. این مشکلات چشمی حتماً باید توسط یک چشمپزشک معالج درمان شوند.
با این حال، حتی اگر مشکل چشمی وجود نداشته باشد، باید بوسیله چشمپزشک معاینه شوند زیرا ممکن است عارضه چشمی این بیماری بدون نمایان شدن علائم باشد.
قبلاً فکر میشد که این بیماری با گذر زمان و رشد بچهها خودبهخود خوب میشود، اما مشخص شد که نیمی از بیماران حداقل تا ۱۰ سال بعد از تشخیص، بیماری آکتیو باقی میماند، مگر اینکه درمان شوند. این بیماری در برخی از موارد ممکن است شدت گیر شود و بعداً بهبود یابد. این فرآیندها ممکن است چندین بار تکرار شوند، و در برخی از موارد، بیماری ممکن است برای همیشه خاموش شود یا ادامه داشته باشد.
تشخیص آرتریت بچهها توسط پزشک معالج با معاینه بالینی، انجام آزمایشات و رادیوگرافی مفاصل صورت میگیرد.
به عنوان یک بیماری مزمن، آرتریت بچه ها نیاز به مدیریت مداوم دارد تا از عوارض جدی و تأثیرات طولانیمدت جلوگیری شود. درمان این بیماری باید توسط یک تیم پزشکی متخصص صورت گیرد و شامل چندین جنبه اصلی است.
داروها: داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند بروفن و ناپروکسن میتوانند در کاهش درد و التهاب مفاصل کمک کنند. در موارد شدیدتر، داروهای ضدروماتیسمی مثل متوترکسات یا کورتیکوستروئیدها مورد استفاده قرار میگیرند. این داروها به طور دقیق توسط پزشک معالج تجویز میشوند و باید به دقت دستورات آن را دنبال کرد.
فیزیوتراپی: جلسات فیزیوتراپی میتوانند به بچه ها کمک کنند تا دامنه حرکت مفاصل را بهبود بخشند و عضلات قویتری داشته باشند. این جلسات شامل نرمشها و تمرینات ورزشی است که توسط فیزیوتراپیست تعیین میشوند.
تغذیه سالم: تغذیه مناسب برای بچهها با آرتریت بسیار مهم است. مصرف مواد غذایی با ویتامینها و مواد معدنی مهم برای سلامتی استخوانها و مفاصل ضروری است. پزشک معالج یک برنامه تغذیه مناسب برای هر بیمار تنظیم میکند.
مدیریت درد: برای کاهش درد و تورم مفاصل، استفاده از گرما یا سرما به صورت موضعی میتواند مفید باشد. اسپلینتها و ابزارهای کمکی همچون عصاهای پشتیبانی میتوانند کمک کننده باشند.
پیگیری پزشکی: بیماران باید به طور منظم توسط پزشک معالج مورد بررسی قرار گیرند تا تغییرات در بیماری رصد شود و در صورت نیاز به تعداد و نوع داروها تغییر داده شود.
پشتیبانی روحی: آرتریت بچه ها ممکن است بر روی روانی بیمار تأثیر منفی بگذارد. پشتیبانی از نظر روحی و انعطافپذیری برای بچهها و خانوادههای آنها بسیار مهم است. گاهی اوقات نیاز به مشاوره روانی و اجتماعی دارند.
همچنین ارتباط مستمر با مراکز تحقیقاتی و پزشکان متخصص در زمینه آرتریت بچهها میتواند به تحقیقات بیشتر در این حوزه و بهبود درمان و مدیریت این بیماری کمک کند. آرتریت بچه ها یک بیماری چالشبرانگیز است، اما با درمان مناسب و پشتیبانی کامل، بچهها میتوانند زندگی سالم و فعالی داشته باشند.